Kir II Sur': Erod versijoiden keskes

'''Kir II Sur' ''' ([[amuižpersijan kel'|amuižpers]].: 𐎤𐎢𐎽𐎢𐏁 ''Kūruš'', nüg. {{lang-fa|کوروش}} ''Kūrosh'', [[arameižed keled|aram]].: ''Kwrš'', [[amuižgrekan kel'{{lang-grc|amuižgrek]].:Κῦρος}} ''ΚῦροςKiros'', {{lang-he|כֹּרֶשׁ}} ''Koresh''; sünd. läz 593 vot edel m.e., [[Anšan]]-lidn, [[Persii]] — kol. 530 e.m.e. [[Sirdarj|Jaksart-jogen]] randpolel) oli [[Ahemenidoiden valdkund]]an (se-žo Ezmäine Persijan imperii) alusenpanii da ezmäine ohjandai (vspäi 559 EME surmhasai). Ezmäi [[Pasargad]], sid' [[Suzi]] da [[Vavilon]] tegihekändiba sen pälidnoikš.

Tulendan tobmudele jäl'ghe Kir kävuti vasthalibundad[[Midii|Midijan]] Midijasvasthalibundad da anasti sidä vozil 553—550553−550 EME, muga Persijan valdkund oli ühtenzoittud (läz Iran nügüdläižiš röunoiš). Kir II oti valdkundan tobmuden strukturad Midijaspäi, oli heimoiš sen ohjastajidenke, Midijan Ekbatanu-pälidn kävutihe Kiran kezaližeks rezidencijaks. Vodele 547 EME [[Anatolijan pol'sar']] alištui Kirale. Vl 539 EME sodamatk Vavilonan car'kundha olitoi satusekahansatust. Lopuks, imperii leviganzi [[Ind]]an randoišpäi Livijhasai, car' koli-ki sodamatkas. Torguindvaldkundad alištuiba Kiran tobmudele tahtonke samha suren valdkundan varuitomut torguindteiden täht. Kiran tulend oli statjaks toižiden valdkundoiden täht, kudambid rida söi südäimespäi. Hüvä car' jäti elegiš vastustajid, andoi tobmut alištunuzile ičetahtol. Kir kändihe pit'kas varastadud carikš aramejalaižiden živatližusiden i Persijan möhembaižen despotizman keskes, necišpäi panihe ümbärdajiden rahvahiden muštho.