|
| Flag text = Malaizijan flag
| Pälidn = Kuala Lumpur
| Eläjiden lugu = 3031,073381,353992<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/my.html Malaizijan ristitišton endustuz vl 20142017 heinkus. —// Mail'man faktoiden kirj. (— ''Cia.gov)''.] {{ref-en}}</ref>
| Voz' = 20142017
| Pind = 329,750
| Kart = LocationMalaysia.svg
| Kel' = [[malain kel'|malain]]
| Valdkundan pämez' = [[Muhammad V Faris Petra]]
| Päministr = [[Mahathir Mohamad]]
| Religii = [[islam]]
| Aigvö = [[UTC]]+8
}}
'''Malaizii''' ([[malain kel'{{lang-ms|mal.]] ''Malaysia''}}), nece om täuz' oficialine nimi, om kaks'palaine valdkund [[Azii|Azijan]] suves. Pälidn da kaikiš suremb lidn om [[Kuala Lumpur]]. Vspäi 1999 federaline ohjastuz ištub 20 km suvhe sišpäi — [[Putradžai]]-lidnas (federaline territorii).
== Istorii ==
VlVn 1957 elokun 31. päiväl elokud Malaizii tedoti ripmatomut [[Sur' Britanii|Sures Britanijaspäi]]. Malaizijan kaik palad saihe ripmatomut da ühtniba federacijha vlvn 1963 sügüz'kun 16. päiväl sügüz'kud.
Valdkundan Konstitucii<ref>[http://www.jac.gov.my/images/stories/akta/federalconstitution.pdf Malaizijan Konstitucijan tekst vl 2009. — ''Jac.gov.my''.] {{ref-en}}</ref> tuli väghe ripmatomuden päiväl (31.08.1957). Se om väges nügüd'-ki, voziden 1963, 1977, 1993 da 2002 znamasižidenznamasižidenke vajehtusidenke. Läz kaikuttušt vot toihe penid vajehtusid, sen satuseks Konstitucii mülüb 60 tuhad vaihid.
== Geografijan andmused ==
== Politine sistem ==
[[Fail:MalaysianParliament.jpg|thumb|right|250px|Malaizijan parlamentan pertid [[Kuala Lumpur]]as.]]
Ohjandusen form om federativine parlamentine konstitucine [[monarhii]]. Vs 20122016 sulakuntal'vkun 1113. päiväspäi valdkundan pämez' (kunigaz) om [[AbdulMuhammad HalimV MuadzamFaris ŠahPetra]]-kunigazsultan. Kaikuččel videl vodel štatoiden ühesa monarhad valitas kunigast ([[malain kel'{{lang-ms|mal.]]: ''Yang di-Pertuan Agong''}} «ülembaižel ižandal pandud») da varakunigast videks vodeks štatoiden järgendusen mödhe. Hö vahvištadas kaikid käskusid. Parlamentan parijan-vägestajan lider tegesekändase päministraks — federaližen ohjastusen pämeheks. Kaik ministrad oma parlamentan ühtnijad.
Parlament om kaks'kodine 292 ezitajanke. Üläkodi om Nacionaline Kodi vai Senat ([[malain kel'{{lang-ms|mal.]]: ''Dewan Negara''}}) 70 ühtnijanke (kaksin kaikuččes 13 štataspäi da völ kunigaz paneb radsijha 44). Alakodi om Rahvahaline Kodi ([[malain kel'{{lang-ms|mal.]]: ''Dewan Rakyat''}}) 222 ezitajanke, kaik rahvaz valičeb heid videks vodeks. Kunigaz-ki om parlamentan ühtnijaks.
Federaline ohjastuz ohjandab federaližil territorijoil, se-žo paneb rasijha nellän štatan gubernatoroid.
JärgvaličendadParlamentan parlamenthaalakodin olibaühtnijoiden vljärgenduseližed 2013valičendad semendkunoliba 5vn 2018 9. päiväl semendkud. Nügüdläine päministr om [[NadžibMahathir Tun RazakMohamad]] vs 2018 semendkun 10. päiväspäi, hän radoi jo Malaizijan päministran vll 1981−2003.
== Administrativiž-territorialine jagand ==
''Kacu kirjutuz: [[Malaizijan administrativiž-territorialine jagand]].''
Malaizii alajagase 16 federacijan subjektha: 13 štatha ([[malain kel'{{lang-ms|mal.]]: ''Negeri'')}}, (niišpäi 7 oma sultankundad, 1 radžankund, 1 monarhan ''Yang Dipertuan Besar''-arvnimenke, 4 gubernatorkundad) da 3 federaližhe territorijha ([[malain kel'{{lang-ms|mal.]]: ''Wilayah Persekutuan''}}).
== Eläjad ==
Malaizijas elädas [[malaizijalaižed]]. Valdkundan ristitišton 4/5nell' videndest elädas Malakkan pol'sarel, toine 1/5videndez — [[Kalimantan]]-sarel.
Toižed sured lidnad (enamba 700 tuh. ristitudristituid vn 2010 rahvahanlugemižen mödhe, surembaspäi penembha): [[Džordžtaun (Malaizii)|Džordžtaun]], [[Džohor Baru]], [[Klang]], [[Subang Džai]].
Vl 2005 eläjiden lugu oli 25 720 000 ristitud.
== Irdkosketused ==
* [http://www.parlimen.gov.my/ Malaizijan parlamentan oficialine portal (''parlimen.gov.my'').] {{ref-ms}} {{ref-en}}
* [http://www.pmo.gov.my/ Malaizijan päministran oficialine sait (''pmo.gov.my'').] {{ref-ms}} {{ref-en}}
{{Commons|Malaysia}}
| 