Kork
Kork (irl.: Corcaigh [ˈkɔɾˠkɪɟ], angl.: Cork [kɔːrk]) om lidn Irlandijan suvirandal. Se om valdkundan kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe, ühtennimižen grafkundan administrativine keskuz da pala.
Lidnanznam
|
Flag
|
| Valdkund | Irlandii |
| Eläjiden lugu (2022) | 222,333 ristitud |
| Pind | 187 km² |
| |
| Pämez' | Deirdre Forde (2022) |
| Telefonkod | +353−21 |
| Aigvö | tal'vel UTC+0, kezal UTC+1 |
Istorii vajehta
Eländpunkt mainitaškanzihe 6.-7. voz'sadaspäi, Pühän Finbarran jumalankodin aluz om pandud hänel sil aigal. Nimituz libui irl.: corcach-sanaspäi «so». Vll 915−922 norvegižed vikingad anastiba territorijad i paniba torguindportan alust, sid' se i jumalankodi šingotasoiš ühten aigan. Lidnuz oli olmas, 12. voz'sadale Kork kändihe Manster-kunigahusen päižeks lidnaks. Vl 1185 sai lidnan oiktusid i oli alištunu Anglijan tobmudele, sil aigalpäi Kork mülüi Irlandijha i Anglijha aigoidme.
Kork šingotase tervhudenkaičendal (viž läžundkodid oma lidnan 12 järedamban organizacijan keskes), meriportal, kompjutervändoiden Blizzard-kompanijan ofisal. Apple-kompanijan evropine päofis (Apple Operations Europe) radab lidnas. Corona Cork Film Festival-aigtego om jogavozne vspäi 1956.
Geografijan andmused vajehta
Lidn sijadase grafkundan suvipäivnouzmas, ühesa metrad u.m.t. keskmäižel korktusel. Lidnan keskuzpala om sar' Li-jogen (irl.: An Laoi 90 km pitte) hijamiden keskes, ned ühthejokstas mödvedhe päivnouzmas ani keskusen taga. Randirdad i dokad oma saudud pidust' joged i vedadas Loh-Maon-merilahtennoks (irl.: Loch Machan 12 km²) da Kel'tan meren Korkan merikarannoks (Cuan Chorcaí). Se merikar om leved, äipalaine i kaikiš surembiš londuseližiš merikaroišpäi mail'mas, ühtes rives Sidnein merikaranke.
Klimat om ven neps valdmeren. Lidnan lendimportas (151 m ü.m.t.) voden keskmäine lämuz om +9,9 C°, kezakun-sügüz'kun +13..+15 C°, tal'vkun-uhokun +5..+6 C°. Ekstremumad oma −8,6 C° i +28,7 C°. Paneb sadegid 1228 mm vodes, enamba redukus-vilukus (120..138 mm kus), vähemba sulakus-heinkus (76..82 mm kus). Kun keskmäine nepsuz (päivän 15:00 aigan) vajehtase 70..85 % röunoiš.
Eläjad vajehta
Vn 2011 Irlandijan rahvahanlugemižen mödhe Korkan ristitišt oli 198 582 eläjad, heišpäi 119 230 ristitud eliba lidnas (angl.: legal area 40 km² pindanke) i 79 352 ristitud ezilidnoiš (environs 125 km² pindal). Vl 2019 lidnan röunad oliba levitadud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'. Kaik 289 739 ristitud elihe metropolitenižen Korkan territorijal strategižen planiruindan täht (834 km²) vl 2011, grafkundan viž ühesandest.
Irdkosketused vajehta
- Lidnan oficialine sait (corkcity.ie). (angl.) (irl.)
| Kork Vikiaitas |