Hrom

Hrom (Cr — chromium latinan kelel) om 24nz' himine element himižiden elementoiden periodižes tabludes. Sen sijaduz om kudendes gruppas (vanhtunuden klassifikacijan mödhe — kudenden gruppan laptalagruppas), tabluden nelländes periodas.

Hroman tukuižed ühten kubižen santimetran kohtha

24	0 0 0 1 13 8 2
Cr 51,9961
Hrom

Ühthine harakteristik

Hrom sündui Kaikushe vauktoiden liliputal'židen i jüžmakoiden tähthiden poukahtusiš.

Hrom om levitadud londuses, pala Man kores — 120 grammad tonnas. Ei voi löuta elementad joudjas olendas. Francine Lui Nikola Voklen-himik sai puhtast hromad ezmäižen kerdan vl 1797. Nimitihe grekan kelen χρῶμα-sanan mödhe «muju» ühtnendoiden erazvuiččen mujun tagut, kävutihe niid mujutimikš 19. voz'sadan augotišes.

Fizižed ičendad

Hrom om kova taivazmavauged metall. Kristalline segluz om kubine. Oleskeleb paramagnetikaks 38 C° lämudel.

Atommass — 51,9961. Ninevuz (normaližiš arvoimižiš) — 7,19 g/sm³. Suladandlämuz — 2180 K (1907 C°). Kehundlämuz — 2944 K (2671 C°).

Londuseline hrom kogoneb nelläs stabiližes izotopaspäi: ⁵⁰Cr (4,345%), ⁵²Cr (83,789%), ⁵³Cr (9,501%) i ⁵⁴Cr (2,365%). Sen ližaks, tetas 22 ratud radioaktivišt izotopad 42..49, 51 i 55..67 atommassanke, kaks' izomärad om olmas (45m i 59m).

Biologine rol'

Hroman erased ühtnendad oma tarbhaižed ristitun i živatoiden täht, mülüdas verhe i reguliruidas substancijoiden vajehtust. Puhtaz hrom i sen pölü oma toksižed. Kuz'valentine hrom om genotoksine kancerogen.

Kävutand

Ottas kävutamižhe metallurgijas (legiruind, rosttumatoi teraz, aerokosmižed ühthesuladused, tehmaha düzid). Tehtas čomid gal'vanižid krepindoid («hromiruind»).

Kaik 7,5 mln tonnoid ferrohromad saihe vl 2013. Hromkivendon järedad tegijad oma Suviafrikan Tazovaldkund (läz pol't vl 2013), Kazahstan, Turkanma i Indii.

Irdkosketused

• Hrom webelements.com-saital. (angl.)
• Kirjutuz hromas Himižiden elementoiden populärižes n-t.ru-kirjištos. (ven.)